Sining Pirthe Adang’an aphan Arnam Alammthe – Ingkung 26
Komat si Ne hem along kedengdunlo? Komat si Ne pharman ajoine karjapdunlo? Komat si Ne dular keso-kisung kachechakdunlo? Komat si Ne thangno alang lam seme kedenglo? Komat si pini nonjong an Ne phiphi kidunlo lapen ke ephong ateng chelarlelo? Kopi apot si kadokave amonit atum ingsamhe lapen mathakrang dolo? Kopi apot si monit akhei Nephan che’obuplo? Kopi apot si monit akhei Nephan kelak dokoklo? Kopi apot si monit atum apirthe along monsam avedetlo? Tebonta Zion along ke, pima Ne sining hemrengme amonsam ason si chomat longlo, lason si Zion along ke pima Ne sining hemrengme ahirjume si chehok longlo. Puthot, Ne ke monit akhei angbong si dodunlo, Ne ke monit atum apirthe along akethor chomatlonglo, lapen Ne ke Ne mena amek hini pen si monit atum angbong kedo pima kacheprekjam angdeng angton theklonglo. Chichininenepinlo, monit ke Ne “kachelartang” ason si chelar tanglo, lapen lason pen anchot si alang ke pini nongjong arni an nangledunlo. Ne akenang ave pima monit ke Ne pharman si asontin tame keklempon puke, mate pima alang si Ne joine pen si ajat tame kachepabat pu Nephan akenang ave. Ne alangphan akenang ke Ne akemangdam ateng pen sai keklemponthek anchot henlo, lapen Ne kethan alam patepekpe mate Nephan kapatherak angthek kave hanelo, bonta Ne phuthak kangtangkring ahakhi kipithek henlo. Monit atum angbong, hala komatma Ne pharman hakhi mesen kipi lapen Ne men aphan anong kapathe atum dolo, bonta koson si monit aot-adur lapen akeklem-kedam doan Ne ning aphan kepangsamjin unji? Koson si alang Ne ning pen pachetondunji mate Ne akar’idam paplengpi unji? Pirthe athak inglong lapen alang heihui doan, lapen pirthe athak mir, bap-bi, lapen thengpi-thengphang heihui doan, kadokave tame Ne rideng pen asai si cheklanglo, kadokave tame Ne men aphan si renglo. Tebonta kopi apot si monit ke Ne akehang ateng chepalong un’edetlo? Lake tangte alang ningkethe kavedet apotma? Tangte lake Ne alangphan ningkarongparpik apotma? Tangte lake pima Ne alangphan chenek ongchot apotma? Kopi apot si monit ke kaiketa Ne akehang aphan pherepiklo? Pini arni, Khristo kepangri arat suri suri amulukpi angbong, kopi apot si nang ke Ne se aphan arjuchot bonta Ne arje aphan kelangji ninghanghedetlo? Kopi apot si Ne lamthe aphan langchotlo tebonta Ne karjong aphan lahei pen pangbarbedetlo? Kopi apot si Nephan sining angsong lapen pirthe athak angbong nangkethakdaklo? Tangte lake pima Ne ke, pirthe athak kedo ahut, Ne ke sining angsong along kedo ason kalidet apotma? Tangte lake pima Ne ke, sining angsong si do lote, pirthe athak vang un’edet apotma? Tangte lake pima Ne ke, pirthe athak kedo ahut, sining angsong along mahang kethekji apun-achak chokche puma? Lake lasonlo Ne ke, pirthe athak kedo ahut lote, kangdeihek api atenglo, lake lasonlo Ne ke, sining angsong kedo ahut lote, rungpangtuitang abanglo, lapen lason si sining lapen pirthe angbong kedon un’edet kachetonte kedo ason thakthaklo. Tebonta monit apirthe along latum lahei ahormu keplang atiri aphuthak thangnat ta chininedet asonlo, bonta Ne birudhe si kaiketa thurverlo, lason si Ne lamthe anke ase anchot lapen thangnat alamjor kavedet asonlo. Kadokave monit akhei tame Ne lamthe aphan chepeduklo, alangtum mena pen si Ne athak kacheklang arpum along kiri-ketarlip asai klemponlo, bonta latum kadokave tame kerem si chetonglo, alangtum kachepeduk ke thangnat athe pathethedetlo, lapen alar ke Ne lamthe pen paphosetlo lapen kithurji anpar ke haihedetlo.
Ne le monit akhei akekroi kelang ahut, inutnat amonit tame ahokpet ahakhi chipi un’e, inutnat tame alang kadokave chipidet un’edetlo; alar ke, monit chepatujoiverlo lapen amethang aphan kachingpudangji kroikrelo, Ne ke alang aning kithiponjokji ason thakthaklo. Job sitame ahokpet alang asai kepho ahut arjapkluk thekthedetlo, mate alang ke keso-kisung angbong along tame kangsamjin pahache un’edetlo. Kadokave amonit atum tame barla vangbarbar apor ahut akelame along kilirsengji nanghachelo; latum ningkrengpi akangsam thektik along anke kilirseng dodelo. Alang areppi keklangroi lapen kachungkrengpik abang arpum pen, monit ke Ne akemathadam pachun un’elo. Monit akhei kedoan along, inutnat tame komatma bang aphan kiru-kethaithek ason cheman’un abang ave, athema kadokave amonit anta chingbarpet lapen lahinhin angbong thangnat kacheprek ta avelo, masapso anchot si lahinhin angbong latum aphan thakmechot. Laso ajoine si, pini arni antame monit atum anke nonpu ta Ne sai paplenglim pen chininedetlo. Ne ado kipi kadokave amonit akhei along nangpaledet pen anchot si latum amethang aphan chichinidampo, Ne sai keklem cheroktok nangdodunpo, lapen Ne thangnat keklemklepin mate madu aphan ta ketoitepin pen, monit ke Nephan nangchinidampo, lapen lason pen si Ne sai keklem theklongpo. Lahenlo Ne akemangdam, lahenlo Ne sai keklem apharlo pima kachepaklangpon, lapen lake kopima monit chinidamvek nangpo. Khristo kepangri arat along, prekjam ake’ongpi ahormu kasorjontang do’an cherengthupo lapen alangtum achethe ajakong chingthurthupo. Pirthe athak angdeng akachelarpon pen ajok, isi adet lapen akaprek ahoi angbong tame cheterek nangchenglo. Ne montri tanglo pima det le det pen kachethak ahut lote, lapen det le det pen kachingrum lote, laso apor ahut henlo Ne kadokave adettin tame achet-abet kepaman’etji. Laso apor ahut, Ne ke kadokave sorjontang an aphan pamithupo lapen angton somindar adangpi si puthot thakthudakpo, lason pen si somindar adangpi tame padovetpo lapen aban adular ke akimi pachekirlathupo – lahenlo Ne akemangdam lapen lahei ke Ne sai lo. Adettin lapen monit atum do’an pirthe athak Ne inghoi athengno kachevangthu ahut, Ne anke sining angsong ake, ongparpik akhi chepontheipo lapen monit atum apirthe aphuthak pajirtheipo, laso ajok, Nephan choroji, pima pirthe ke keongparpik lakha un’edet akhi pen plengchenpo. Bonta aban apirthe dotik arni anke, Ne adettin aphuthak ningkithi chepaklangponpo, Ne kepangripon ketoi aron do’an somindar adangpi si cheklangdak pen pachethangpo, lapen lahei komatmatma kapatekdun atum anke ado kipi chetongdun nangpo:
Ne le somindar aphan lamm kaningjeji pu Ne mohor kachetevar pen lote, kedo’an amonit akhei anke Ne se arjulonglo, lapen laso along si kadokave asai Ne somindar adang the-bi kevan anke thek’longlo. Hala komatma amethang aphan Ne akar’idam aningkehanghe kithurji atum anke, lake pudam lonang, komatma Nephan monit asai amo pen nangkekhamkhelo, latum ke Ne ado kipi arum si klovekpo. Ne suri suri kedo’an achiklolongso sining angsong along ponpo lapen akimi pemanthupo, lapen Nephan choro nangji, arni lapen chiklo antame pami’theipo – sining athak antame anpar ke aphrang ason kalidetpo lapen pirthe athak prekjam ake’ongpi ahormu antame pami’theipo. Ne lammthe pen ajok kadokave tame choklim chemanpo. Penang an somindar adang adet tame akimi thakdakpo lapen Ne kepangri arat pen larplotpo, laso ajok adettin tame pirthe athak anke kaike aphan avedetpo lapen kedo’an ta pima Nephan karcho arat si chemantheipo; kedo’an pirthe athak adettin tame virtheipo lapen kerengji chingtonkokpo. Somindar adang angbong amonit atum do’an tame, halahei hi’isarpo abe atum anke virdetpo, lapen kedo’an komatma Sobar aphan karcho atum anke Ne mede kithur pen ajok padomkruppo – lake pima, hala non aroi along kedodun atum pen anpar, akaprek kadokave aphan anke amepun pachemandetpo. Penang an amonit atum aphan Ne ado kipi ahut lote, hala pirthe adhorom along anke, prekjam doan, Ne kepangri arat along chevangpo, Ne sai pen si chepaheidetpo, athema latum anke inghun kelok aphar pen Kangthir Inut nangkisun thekdun long’etpo. Kedo’an amonit atum anta alangtum amena ajat ateng pen thakdakdakpo, lapen alangtum asai keklem ateng chingbarpet ado kipi si chelongpo. Kedo’an hala komatma Nephan kekhamkhe kithur atum anke virtheipo; hala komatma pirthe athak asai amo keklempon Ne pen kacherap kave, latum anke, athema latum kosonma amethang pen le adeng kacheklempon, pirthe athak Ne somar lapen Ne monit atum aphan kepangripon arlo si dodun longbompo. Ne ke Methang amat prekjam ke’ongdung amonit atum lapen adettin aphan chepaklangpo, lapen Ne mena ase pen, Ne ke pirthe athak pachethangphlup’po, Ne thedung asai kadokave monit akhei alangtum mena amek hini pen kapathek’longji aphan patangtheilo pu pangdakpo.
Ne se akarsik ke ajakong along kedo pen, Ne somindar adang angdeng langdamlo. Ne lamthe pen ajok, prekjam keongpik ahormu sorjontang an aphan kadokave akimi pemanlo. Sining chelarlo, lason si pirthe antalo. Monit akhei aphan abinong’et arpum ateng pachinidaklo lapen pajo pen, anuttin abangphutin aphan alangtum ajat ateng pen thakdakpo, lapen alangtum akrong chichininepin pen chiripo alangtum ahemtun kachephosap kerai along. Lake Nephan ningkangsampik si manpo. Ne ke kepasiksak pen jokpo lapen, mekliplap si Ne kethedung asai chundetpo, lapen kadokave ongdung prekjam ahormu sorjontang anke chekirlatheipo. Pirthe aphan Ne kasorjon ahut, Ne kadokave ahormu aphan alangtum ajat ateng pen alon piponlo, kadokave ahormu aphan tame alangtum ajat ateng pen si pachingbar rappet bilo. Ne kisik-kedang akemang kijutji nangkele ahut anke, Ne hako kasorjon ahut ateng pachevangthupo; Ne ke asontin tame hako abinong’et ateng si padothutheipo, asontin tame akemepik kachelarpo, laso ajok asontin tame Ne akemang katelomvet along nangchiruipo. Laso apor nangle tanglo! Ne kemangdam kepadusi angdeng ke kichunji ahut anlo. Ah, keterbang aban apirthe! Nang ke chenam ta Ne lamthe aber si klopo! Nang ke chenam ta Ne akemang pen apot kangtheidang si chemanpo! Ah, ongdung prekjam ahormu kasorjontang an! Nang ke kadokave akimi achethe si Ne lamthe along longpo – nang ke jakongthepar Hemphu longpo! Ah, kangthirjir lapen kaheno kavedet akimi apirthe! Nang ke chenam ta Ne nongthe angbong si rengdunpo! Ah, Zion anglong! Anpar ke dojoirinon – Ne anong kethe kehaidong pen si vang tanglo! Kasorjon angbong pen, Ne angton pirthe adang ingsir-ingchaplo. Pirthe athak, monit akhei ke akimi achethe pangchenglo lapen ke akimi aningkethe haitanglo. Ah, Ne monit atum! Koson si nang chethe Ne aketheang atur angbong chevangthuthedetlo? Koson si nang le Ne kapinkhat arum ningkarong pen dodedetlo? Adettin tame chehokjok pen si hangjolo, lang heihui anta kachejokjok ase kethe pen kangneklo! Ah, kithurthutang Israel! Koson si nang Ne aphrang ke kapachekokvekji alam aphuthak cheparokadong mathathedet unlo? Komatlo kachiru? Komatlo aningduk’it? Aban Israel ke kedoji sangkoklo, lapen pini arni Israel ke thur tanglo, som tanglo lapen pirthe along arjapdong tanglo, lapen ke kadokave amonit akhei aning arlo thirthip si dolo. Pini arni Israel ke chenam ta Ne monit atum pen ajok kerengji atiri longdunpo! Ah, langselet meme Egypt! Chenam ta nang ke nonpu ta Ne birudhe si thurbomlang kalima? Koson si nang Ne akangjinso avarsai cho’en pen Ne ado kipi chepajokji kabor’iponlo? Koson si nang Ne ado kipi angbong kedodedet unpo? Kadokave hala Ne kachinghon anke chenam ta kai apar kai rengdunverpo, lapen hala komatma Ne birudhe kithur atum anke chenam ta Ne hin pen kai apar kai ado kipi phoverpo. Athe Ne ke ingthin langnodak a’Arnam lapen ke monit atum aphan pima kadokave latum keklemtang apot joike pen pajokplotplelo. Angton pirthe adang Ne langcharidunpo lapen Nihang anatthu apirthe along akangthirpet, adak-atur, ningkithi, lapen ado kipi pen si cheklangponlo, Ne ke Methang aphan ongdung prekjam amonit akhei adilung aphan chepaklangdakpo!
There 29, 1992